Tudalen:Hanes ac ystyr enwau lleoedd yn Môn.pdf/47

Oddi ar Wicidestun
Ni brawfddarllenwyd y dudalen hon eto

Lleoedd yn Mon. Elwy, Medwy, Lligwy, Conwy, Gwy; & c.

39 Y mao

Ýr engreifftiau a nodwyd yn sail digonol i'r dybiaeth yma o'berthynas i ystyr yr enw Menai. Mae yn amlwg fod yr enw main -au , neu yn fwy llyg redig maene, yn cael ei fynych arfer a'i gymhwyso at amryw leoedd ; ac, i gadarnhau hyn, nodir tri cul-for

( fretum ) d'amgylch ynys Prydain, a elwir maene hyd y dydd hwn. Y mae y cyntaf yn Kent, ar gyfer Nor mandy, yn Ffrainc ; yr ail yn sir Benfro, yn Nghymru ; a'r trydydd yn agos i Mul of Galway, yn yr Ysgotland. I Brythoniaid a alwant y culfor, lle yr anturiodd Cæsar i Brydain , wrth yr enw Pwyth, neu Porth mein las, a dywedir fod y gair Groeg Limen yn cael ei wneud

i fyny o ddau sill, lle a main ; h.y. , lle main - porth ,

neu ferry.

Oddiwrth y sylwadau hyn am darddiad

enw Menai, casglid yn naturiol mai main aw yw yr ystyr, fel y barnai Mr. Rowlands. Am ychwaneg o fanylion yn nghylch tarddiad ac ystyr yr enw Menai, gwel “ Mona Antiqua," tudal. 188.

Taflen o'r plwyfydd yn ghnwmwd Menai, yn nghyd a'r flwyddyn yr adeiladwyd yr eglwysi : Plwyf.

1 Llangeinwen 2 Llangaffo 3 Llangefni 4 Rhan o Tregaian 5

..

Llanidan

6 Llanddeiniol Fab 7 Llanedwen ... 8 Llanfair y Cwmwd

9 Newborough 10 Llanfinan

000

0.0. 500 600 620 141 509 740 610 1237 500 609

0.C. Phuf 11 Llanddwyn 500 Merch Brychain Brycheiniog (Ser en Ddydd y Cymry ) 12 Llanfihangel Ysgeifiog (an hysbys ) 629 13 Rhoscolyn ...

Rhan o Llantrisant

570

15 Rhan o Llangwyllog 16 Rhan o Llanerchymedd

408

14

601

17 Ceryg Ceinwen ... (anhysbys )

Plwyf LLANGEINWEN .

Gorwedda y plwyf hwn oddeutu pedair milldir i'r gogledd -orllewin o Gaernarfon . Cafodd yr enw yma