80
Hanes ac ystyr Enwau II. CWMWD LLIFON. restado
Y mae tarddiad yr enw hwn yn lled aneglur : ceir ef Heemiae wedi ei ysgrifenu mewn hen gof-lyfrau yn “ Llewon . " ddoldai Tybir ei fod wedi ei roddi ar y cyntaf yn enw i'r tiriog.
- Annil
aethau hyn , oblegyd eu bod yn rhan mwyaf gorllewinol
yr ynys. Yr oedd y Gorllewin yn cael ei alw yn yr hen erwiel Frythoneg yn gorllewon , neu gorllewin, fel y mae hyds heddyw . Ond dywed eraill iddo darddu oddiwrth llif fation s dwfr . ”
Taflen o'r plwyfydd yn nhwmwd Llifon, a'r flwyddyn yr adeiladwyd yr eglwysi : 1 2 3 4 5 6
0.0. Plwyf Llanbeulan (Rban ) Llechylched Tal-y -Llyn Llanvaelog . 740 Ceirchiog TrefGwalchmai ( Rhan ).
7 Bodedern
700
Ply
I Saif y F 8 9 10 11
0.C. Plwyf. Llanfihangel-y - Trethau... Llanfair -yn -neubwll 700 Llanynghenedl... 570 Llantrisant ( Rhan )
12
Llanllibio
13
Bodwrog :
...
14 Llechgynfarwydd ...
Figyfri
Per Gro
...
609
630
PLWYF LLANFAELOG.
Hera
Y mae y plwyf hwn yn sefyll oddeutu chwe' milldir i'r de-orllewin o Langefni. Saif yr eglwys yn bur agos
holt
i lan y môr: cysegrwyd hi oddeutu y seithfed ganrif, i
Toreifre
e
St.Maelog ap Caw Cawlyd. Hefyd, adeiladodd eglwys they wis Dyfaelog a Llandyfaelog Fach, yn nghyd a Llandyfaelog harusale Tref-y -Graig yn Nyfed : ei gofwyl yw Rhagfyr 21ain. pres, ac Gelwir y persondy wrth yr enw Tŷ Gwyn ; ac y mae pwll bychan yn agos yno, yn cael ei alw “ Llyn Maelog. "
fynodo aredes
Ceir yma amryw gromlechau , neu allorau y Derwydd on — un ar dir Tŷ Newydd, un arall ar Fynydd y Cowo,
mera
osty
wa
a thri o rai bychain eraill yn agos i Afon Crigyll.
Ystyr yr enw mall yw enill ; ac, awg - craffus : felly ystyr yr onw Llanfaelog yw , “ Llan yr enillydd craffus.
Llanfaelog. — Y fywioliaeth eglwysig sydd guradiaeth hadis
