Lleoedd yn Mon.
85
o berthynas i darddiad yr enw hwn : tybia rhai iddo darddu oddiwrth yr hen Sant Cynfarwydd ap Awy, ap
Lleurawg, tywysog Cernyw ; eraill a dybiant i'r enw dar. ddu oddiwrth Gwenafwy, merch Caw Cawlyd . Dywed
11
ir fod eglwys wedi ei chysegru iddo oddeutu y chwech ed ganrif - pa le ni wyddis, os nad hon ydyw , -ond y farn gyffredin yw, mai i'r hen sant crybwylledig y cysegrwyd hi. Y mae'r gair
llech
yn nechreuad yr enw , fel
blaen -ddod , wedi ei gymeryd oddiwrth gareg fawr a
godwyd yn gofgolofn goffadwriaethol, yr hon a fu , hyd yn ddiweddar , yn ansigledig ers oesau lawer ; ond a dynwyd i lawr ers tro bellach - a gresyn oedd hyny . Y mae y fywiolaeth eglwysig y plwyf hwn mewn | cysylltiad a phersonoliaeth Llantrisant, yn archdeon iaeth Môn ac esgobaeth Bangor. Y mae yma leoedd
addoliad gan y Trefnyddion Calfinaidd a'r Wesleyaid . Derbynia blant tlodion y plwyf eu haddysg yn Ysgol Genedlaethol Llanerchymedd. Rhoddodd un o'r enw Mrs. Margred Wynne, yn ei hewyllys, ran o dir bychan -cynyrch yr hwn a neillduodd i gynorthwyo un hen wreigan oedranus ac anghenus. Rhoddodd un arall, Mrs. Catherine Roberts, yn ei hewyllys, 50p. yn arian at gynorthwyo dwy ddynes dlawd yn cadw tý; ac felly y mae yma ychydig roddion elusenol er bûdd i'r tlodion . Mewn cae yn gysylltiedig a'r eglwys hon yr oedd y maen Llechgynfarwydd, yr hwn oedd uwchlaw naw troedfedd o
uchder ; ond sydd wedi ei dynu ymaith fel yr awgrym . wyd, ac ymddangosai ei fod yn dra henafol. Cyfartal. edd blynyddol trethi y plwyf at gynorthwyo y tlodion ydyw , 185p. 58. Oc.
Tref Ddol, neu efallai, Tref Bold . - Y mae bwa ya un
