Tudalen:Humphrey Jones a Diwygiad 1859.djvu/97

Oddi ar Wicidestun
Gwirwyd y dudalen hon

a adnabu gynt ydoedd mwyach. Aeth gofid i'w galon o'i weled yn y pulpud, a dywaid, "Trafodai'n wasgarog ddamcanion awyrol yr ail-ddyfodiad, ac âi i eithafion direol. Gofidiai pawb o'i herwydd. Cofiai liaws o honom am ei bregethau cyfeiriol a dylanwadol, a'u hunig bwrpas i argyhoeddi pechaduriaid. Wele ei gorff, ac ambell nodyn o'i lais, a dyna rai o'r hen aceniadau swynol, ond nid yw y dyn yno mwyach. Cododd hiraeth dwfn yn fy nghalon."

Gwaethygu'n raddol a wnaeth iechyd meddwl y Diwygiwr, ac yn 1873, bu rhaid ar ei frodyr ei roddi yng ngwallgofdy Winnebago, Wis. a bu yno am bum mlynedd a thri mis. Ymddengys oddi wrth adroddiad Arolygwr yr Ysbyty fod ei gyflwr yn un drwg iawn:—

He was admitted June 6, 1873. Age 41. Cause given: Overwork. Diagnosis: Chronic Mania. Mental condition at time of admission: Noisy, talkative, egotistical, untidy in habits, and disposed to be violent toward others, especially those in authority. . . . The last note concerning him, November, 13, 1878, is as follows:—

"Has been quiet since last note, plays cards on the ward and reads books and papers, writes upon every scrap of paper he can beg or find; has gained flesh; was to-day removed on order of Judge Paulson to make room for a more hopeful case."

October 28, 1880, he visited the institution and stated that he was preaching in a church near Nekimi.... that he had preached regularly since last April

The notation was made that "he looks well and when talking upon religious topics shows some enthusiasm, says he writes all his sermons and does not become at all excited but controls himself by his will."[1]

  1. Llythyr dyddiedig Medi 18, 1929, oddi wrth Adin Sherman, M.D., Superintendent of the Northern Hospital for the Insane, Winnebago, Wis.