17
Tyddyn Bltedyw. Ao heb fd0 neppdll o'r lle yma, y maelle'arall a elwir
Eisteddfa. Rhedyw, lie y-dywedìr fod y sant yn byw am ryw gymaint o ameer. Yno dangonir gweddillion ei gadair, a phethau-ereill-perthynol. ìddo. ODangodir hefyd ôl traed ei geffyl, yn ngbydag ôl eî fawd yntau ar gareg. E4e hefyd oedd, tad Garmon, neu Gennanus, arwr brwydr euwog Maes Gaermon, i'r hwa y mae amryw o oglwysydd yn Nghymru wedi eu cymru i'w goffadwriaeth, Yr oedd yn Rgiwys Llanllyfni ex's llawer o
- flynyddwu yn ol-fedd neillduol tu cafn i'r ilor, tua dwy droedfedd ym
“uwch na'r lawr, a elwid Bedd Bhedyw ; ond ar adgywairiad yr eglwys goetyngwyd ef, 80 y mae y maen oedd. yn ef orchuddio wedi eî guddio yn “swr gan-yr eisteddleoedd, o fìaen y ddarllenfa, yn nghorff yr eglwys.
Y mae nn-rau O'r eglwys hon o ymddangosiad pur henafol, ac ym- ddengys oddiwrth y dyddîsd a gafwyd uwchben ffenestr ddwyreiniol y “Gangell cî bod wodi «i helaethu i'w maint presennol yn y flwyddyn 1082; -ond y mae y rhau arall ohoni yn hŷn olawer,ac o bosibl yr adeilad hynaf yn y wìsd, Ar daleen yr eglwys, o'r tu allau, yr oodd delw o Sant Rhedyw, yr hwn a-berohid yn fawr gan yr addolwyr. Gyferbyn s'r ddelw yr côd camfa, y ffordd y deuìd i'r fynwent, ac ar ben y gamfa hon. yr oedd careg wedi ôì cbafnio gau ôl gliniau yr addolwyr a ddeuent i'r gwasanaeth, oblegìd pmgrymai pob un â'i lin ar y gareg hon o flaen delw y sant cyn myned ì mewn i'w eglwys iaddoli. Gellir gweled y gareg. hon yn aros yŵì mur y fynwent, s.llech uwch ei phen, a'r ymadrodd hwn.
ï n — Y gwrog a lefa o'r mur ;* a bwom yn ofalus I osod. eìn glin yn ol glipiau yr hen addolwyr o barch i'w defosiwn, er nad oes acy pryd hwn. unrhyw diebw o'r nawddant ymaros. Gwerth y fyw- doliaeth yn llyfrwu y breain yw £7 17s, 6d,, gyda chynnysgaeth freninol o £200, Noddwr, Exgob Bangor,
CLYNNOG TWB,
bd eglwys. henafol ae ardderchog Mn wodi eî chysogru I Sant Beuno, yr hwn oedd fabi Huwgi ab: Gwynlliw Filwr, o'i wraig Pam- fferen, merch Llewddyu Lityddog, o ddinaa Eiddin (Edinburgh). Syl- faenodd Beun0 fangor neu fynachlog yma tua'r flwyddyn O.C. 616, ar “dir a roddwyd iâdo gam Gwyddeìnt, cefnder y brenin Oadwallon. . Aam. yramgylchiadau a arweìniasant í sylîaeniad y fangor, neu Eglwys St. .Beuno, dichon mal prioddl fyddai'i mî sdysgriîo y traddodiad yn en eylch, yr'hon-bydd fel y canlyn :—
.. “Ond y gŵr, penaf yn y ffydd oedd' Cadfan, hyenin Gwynedd, yr hwn &70e5 ì Beuno lêwer o dir. Ao-wedî marw Cadfan aeth Beuno ìi ymweled. âChadwallon ei fab, yrhwn s'i dilynodd fel bresin Gwynedd, A deir- yfodd Beunogael y tir a addawnai Cadfan, oherwydd nad oedd gauddo Jymo ì6 i addoli Dmw, naci breswylio ynddo. Yna y brenin a rodden i Beunole yn Arfon a elwid. Gwatedog, a'r saut a roddes'i'r brenin deyrn- - wialen aur, yr hon a roísal Cynan ab Brochwel iddo frith farw; A'r deyrhwialeh otdd yn werth triugain muwelb; ae yna Beuno a adeiladodd eglwys, ac a ddechreuodd wneyd mnr o'i hamgylch ; ao ar ddydd gwaith, B
