98: Ileyn :—'" Dajfu i'r foheddiges Ŵhon, mewn.llyfryn a-gyhooddwyd yn 1829, hawlio eì bod yri ferch hynaf, gyfreithlon, ì Dduc a Duces Orleans, sŵ yn dyweyd iddi hi, yn dwyllodrus, gaelei lleoli gan frertin diweìldar y Ffrancod, yn Florence, yn 1773, yr hon y darfu i'w rhieni, yn awyddus am etìfedd gwryw, eî phrynu gan dafarnwr yn y ddinas hono, Creodd y lIyfr lawer o syndod ar y pryd yn Ffrainc.”
.Y maeci arglwyddiaeth y Barwn Newborough yn cartrefu bron ym gyson yn annedd eî hynafiaid, y Glynllifon, gan ymddifyru mewn trefnu, adeiladu,"a phrydferthu eì barc cang a'i ystad, Y mae efe, fel eì hynaf- i&id, yn enwog feì cyfreithiwr, Efe yw cadeirydd:y'Chwarter Sessiwn ; aê nid oes ynad mwy cyfiawn a didderbyn wyncb; yn gystal a doeth, ym eîstedd ar y faînc, Llywodraethìr ef'bob amaeb/gan argyhoeddiad o gyf- iawnder a dyledswydd ; a cholled ddirfawr i-acbos cyfiawnder fydd eî afmudiad o'r safle y mae wedi eî llenwi 'er cymaint o anrhydedd iddo eî hun er's llawer o amser, Mae eî oedrsiryn-einrhwymo ì synîo nad all y dydd y terfynir oi wasanaeth fod yn rhhallidwm,er y gallem o'n calon AMdymuno hir oes iIdo, er mwyn aclios 'cgfliwisioieaohinlondeb, Heblaw hyny y mae efe yn ïoneddwr Rhyddfrydigj febny/miâêrwedi arddangos ar achlysuron diweddar eí fod-yn parchu bami/â»chydwybod eì inafiaid, trwy eu oefnogi i ymarfer barn a chydwybod mewb cysylltiad â materion, ac yr oedd boneddigion ereill yn ddigon annynol i gymeryd mantais arnynt ì orthrymu eu tenantiaid, a phawb o dau eu dylanwad.
NANTLLE NEU PLAS Y NANTLLE.
Sefydlodd caagen o hiliogaeth Cilmin Droed-ddu yn gynar yn y lle hwn. Yroedd i Morgenau Ynad, yr wythfei o ddisgynyddion Cilmin, ddau o frodyr o'r ewau Ednowen a Philip; & dilynir llinach y ddau waered i'r atnser presennol, y naill yn etifoidion Bodfan, gerllaw y
Dinlle, a'r JlalI yn Glynllifon. Yr oeâd mabiEdnowen a clwid Og-
troyth, neu Astrwyth, yr hwn au dad i Iorwerth Goch, ac yntau drachefn yn dad ì Ieuon, i'r hwn hefyd y bu mab o'r enw Einion. Einïon hefyd a fu dad î Gronw, ac i Gronw y bu mab a elwid Tudur ab Gronw, ac ar ôl byny Tudur Goch y Nantlle, Bu Tudur ab Gronw, nen Tudur Goch, yn enwog yn amser Torwerth y 3ydd, y rhyfelwr penaf aesgynodd erÌoâ i orsedd Prydain, Dywedir fod tua 12,000 o'r Cymry yn ymladd o dan ei faner, yn y frwydr fawr a ymladdwyd yn Oresey, yn y flwyddyn 1946: » thrachefn, yn y byddinoedd o dan Iorwerth y Tywysog Du, yn Poictiers a manau eraill, pan gymerwyd Brenin Ffraino a'î fab yn gar- charorîsn, yn 156. Yinddengysi Tudur ab Gronw enill anrhydedd a afr neillduol ar law y Tywysog yn y brwydrau hyn, ac fel gwobr cafodd Tudur ysgrìf-weithred dan sel y Tywysog Du, yn rhoddì iddo chwe' cyfar, neu waith aradr, o dîr yn y Nant, neu Baladeulyn, a ddaeth i feddisut coron Lloegr ar farwolaeth Llywelyn, Ar y tìr hwn efe asd- elladodd Blas y Nantlle, tua'r flwyddyn 1350. Ei wralg oedd Morfudd, maerch Howel sp Iorwerth Vychan, ac orwyresi Owiroyth, sofelly yn garedigion i'w gilydd: a bu eu gwehelyth mewn meddîant o'r lle hwn
