]
]
]
]
84
- dod yn pŵrhsu, er hyiiy y mae mynythu'rhŷŷ Í» o addbliad,/ yniwitgo
“yn drefnus ar y Sabboth, &c., weâlî dyfod yn bethau hanfodoli raddau o
barch,hyn yn nôd yh ardaloedd gwyllaf y gweithfeydd. Ond rhaidi
mïfyned rhagom grybwyll yn flaenaf ath. «
" , DRwS x COED,—Bhywbeth yn gyffelyb i'r darluniad uchod oedd hanbs
- ylle hwn, yn flaenorol â gyfodisd yr achos Annibynol yn ylle. Tu'r
fwyddyn 1700, dygwyddodd ì deulu crefyddol perthynol i gyfundeb.y
Mox6aid ddyfod ì fyw ì Drws y coed, y rhai a wnaethant les mawr yn.
“y gymydogaeth. Adeiladwyd capel bychan yn sgos i Drws y coêd
'Uchaf, yr hwn a elwir yn awr Bwlch Cul&n ; ond yn mhen ysbaid ymsd-
awodd y teulu uchod oddiyma, trowyd y capel yn dŷ annedd, a darfydd-
odd son am le o addolìad am hîr amser hyd oni roes yr Arglwydd ym
maeddw) gŵr o'r enw Willam Gruffudd, Drws y coed Ucha?, ddarparu
île i'r arch yn eí dy eihun. Adeiladodd W. Griffith dy newydd yno, a
chyfansoddodd benill, yr hwn a welir yn doredìg ar lech uwch ben y ty
'preseunol yn Drws y coed Uchaf, yr hwn gydd fel y canlyn r—
““ Dymuniad calon yr adeiladydd,
Yr hwn a'i gwnaeth o ben bwygilydd,
Fod yma groesaw i Ddnw a'i grefydd
Tra bo ceryg ar el gilydd.”
Dymuniad sydd yn cad eì gyflwwni i raddau helaeth hyd heddyw, »
Ayderwn mai felly fydd bra bo oeryg ar eu gilydd,”
Yn y flwyddyn 1790, daeth gwraig o'r enw Ellen Evans î fyw i'r Btore-
house. Yr oedd hon yn aelod o eglwyn Annibynol Talysarn, a dywedir
ci bod yn wraig nodedig o grefyddol. Pan'heneiddiodd Ellen Evams,
nos mothu dilyn y moddion yn 'Talysarn, erfyniodd am gael ambell oedfa
yn y Storehouse, ac y mae yn y ty hwnw gongl neilldnol a elwir Congl y
Pregethwr hyd heddyw, Y wraig hon oedd y gyntaf í broffesu egwydd-
orion Annibynol yn y lle. Wedi bod pregethu am ysbaid yn y Store-
house, Talymigriedd, a Drwsycoed nchaf, daeth îfeddwl John Jones,
goruchwyliwr y gwaith copr, adeiladu capel yma. Bedyddiwr oedd John:
Jones, ac aeloâ o'r cyfnndeb hwnw yn y Felingeryg. Bu yr eglwys a'r
gynnulleidfâ am dymhor wedi hyn yn gymysgedig o Annibynwyr & Bed-
yddwyr, gan mwyaf ; ond anghydfod a ddilynodd, a llwyddodd yr Anni-
hynwyri gael lease ar-y capel, ac iddynt hwy y mae hyd heddyw yn
perthyn. Dywedir mai nifer o ddynion dibroffes oeddynt y rhai cyntaf î
. ymgynnull af eu gilydd ì gadw Ysgol Sabbothol yno, Bu amgylchiadau
yr eglwys hon yn gyfnewidiol gyds golwg ar riî yr eglwys a'r gynnulleld-
Te, yn ol feÌ y byddai sefyllfa y gwaith mŵn. Ar y pryd yr ydym yn
ysgrifenu cynnwys tua thrfngaîn o aelodau, a rhifeâi cyffelyb yn yr Ysgol
Sabbothol. Ecs tua pymtheng mlynedd yn ol y mae yr eglwys hon, yn
gystal a'r eiddo Talysarn, odan ofal y Parch. E. W. Jones. Yn yr
eglwys hon cyfodwyd pedwar o bregothwyr, sef un o'r enw D. Davies a.
Bichard Jones, gwr ìeuanc addawol, a fo farw yn ieuano, Y Parch.
Hywel R, Jones (Rhodri Arfon), bardd a llenor zhagorol, sydd yn awr
]
]
]
]
