symudodd y gynfas a'i gorchuddiai, ac edrychodd am fynyd mewn dwysfyfyrdod ar y gwyneb bychan, tawel, yr hwn a welodd y tro o'r blaen mor dlws, rhosynaidd, a theg. Eneiniodd y corph a'i dagrau tyner.
Yr oedd yr olygfa yn ormod i deimladau'r fam. Er iddi arddangos y fath deimlad o ddialedd ychydig amser yn ol. wrth fyned dros yr hanes i Mrs. Parri, dychwelodd y teimlad tyneraf sydd yn perthyn i'r natur ddynol i'w mynwes. Rhuthrodd i'w meddwl y syniadau mwyaf calonrwygol am y tad truenus—yr eneth anwyl a ryddhawyd oddiwrth boenau byd ag oedd yn rhy ddigysur iddi hi i fyw ynddo—yr eisiau a wgai arni hi a'r gweddill o'r plant —a'r anghysur oedd i'w ddysgwyl iddi oddiwrth feddwdod ei gŵr—rhuthrodd yr holl bethau hyn dros ei henaid fel llifeiriant ysgubawl, a chan benlinio i lawr wrth erchwyn y gwely, hi a wylai yn uchel. Da oedd iddi gael gollwng allan ei gofid yn y ffordd hono, rhag ofn y buasai, wrth gael ei gau'n gaeth yn ei bron, yn gwneyd rhyw hafog angeuol iddi. Ymddygai yn awr yn union fel mam; toddodd yr wylo ei gofid iaog i ddull naturiol o ddangos tristwch; taflodd ei hun ar y gwely dan grio; cusanodd ddwylaw oerion ei geneth anwyl, gan gyffhwrdd weithiau a'i gwallt cyrliog, a galw arni mewn acenion torcalonus, gan ddywedyd,
"Ann! Ann! Ann!—fy anwyl Ann!"
Da iawn oedd gan Mrs. Parri ei gweled yn wylo felly; oblegid ofnodd unwaith fod ei synwyrau'n dechreu myned yn ebyrth i'w gofid. A thra'r oedd y fam yn gollwng allan deimladau dyfnaf ei henaid yn y dull hwnw, uwchben ei phlentyn hoff; aeth y wraig foneddig fwyn o gwmpas dyledswyddau anhebgorol anghenrheidiol dan y cyfryw amgylchiadau, megys gorchymyn defnydd tân, bwyd, arch, galarwisgoedd, &c., &c. Wedi dychwelyd o gyflawni'r dyledswyddau hyn, llwyddodd i gael gan y fam drallodedig anghofio cymaint ar ei phoen fel ag i gymeryd cwpanaid o dê da, a sirioli ei hun trwy olchi ei phen a'i gwyneb mewn dwfr oer.
Gosodwyd yr angyles fechan yn ei harch, wedi ei hamdoi yn ddestlus a syml: rhoddwyd pwysi o flodau prydferth yn ei llaw. Dywedwyd wrth y plant eraill am ei chusanu am y tro diweddaf cyn cau cauad yr arch; ac yn ddystaw a diseremoni, aed a'r corphyn i'r fynwent gerllaw.
Yn awr, y mae blodau'n hulio'r beddrod bob gwanwyn; a chaiff gwrlid o eira gwyn, pur o'r nefoedd bob gauaf; tra nad ŵyr Ann bach mwyach am na cham na chur.
au'r
