'Ond er y gwychder, plygu Ei ben yn drist,
A chamu'n araf yn eu plith 'roedd Crist.'
O dan seilia' cadarn yr holl eglwysi crand, clywai Mab y Dyn ochneidia'r tlawd a'r anghenus a'r anffodus drwy'r holl fyd. A dyma Fo'n troi ar y bobol fawr oedd yn 'I arwain O ac yn dweud, ' Hefo dorau o arian a barrau o aur yr ydach chi wedi cau defaid Fy Nhad allan o'r gorlan. Mi fûm I'n gwrando ar sŵn 'u dagra' nhw'n syrthio er yn agos i ddwy fil o flynyddoedd bellach.' 'Ond gwêl,' medda' nhwtha', 'gwêl y delwa' a'r darlunia' hardd yma. Mae cerflunwyr ac arlunwyr gora'r byd wedi treulio blynyddoedd lawar wrth y rhain, ac fe wariwyd miloedd ar filoedd o bunna' arnyn' nhw.' "Wedyn, dyfynnai f'ewythr o'i gyfieithiad ei hun —
"Yna Crist a geisiodd werinwr tlawd,
Curiedig a chrablyd a thaeog frawd,
A merch amddifad, a'i dwylo'n rhy wan
I ymladd yr angen a oedd i'w rhan.
"Tynasant yn ôl pan welsant y rhain,
Rhag ofn iddynt faeddu eu gwisgoedd cain,
A dywedodd Crist, "Dyma hwy i chwi,
Y lluniau a wnaethoch ohonof Fi.'"
Hwn, casgliad o farddoniaeth James Russell Lowell, oedd un o hoff lyfrau f'ewythr. Un arall oedd y gyfrol las acw — "Poems of Matthew Arnold." Darllenai ac ailddarllenai gerddi'r beirdd hyn gyda blas, ac aml y codai ei ben o'i lyfr i alw sylw fy nhad at ryw ddarn go arbennig.
"Gwranda ar hwn, Robat. 'Roedd y Matthew Arnold 'ma yn 'i dallt hi." A darllenai rai llinellau yn uchel, a'i lais yn oedi'n hiraethus uwch pob gair.
"Go dda, wir, Huw," fyddai sylw fy nhad, ond mewn tôn a awgrymai mai dweud hynny i blesio F'ewythr Huw yr oedd.
"'Dydw' i ddim yn dy ddallt di o gwbwl, Robat," meddai f'ewythr wrtho un noson, pan glywodd ganmol glastwraidd felly ar ryw bennill a dybiai ef yn eithriadol.
"Pam? "
"Wel, 'rwyt ti'n feddyliwr cryf ac yn medru dadansoddi syniada'r Apostol Paul yn llawn gwell na neb a glywais i
