y gwrandawent mor astud? Ai am yr edrychai mor wael? Ai am yr hoffent dalu teyrnged i'w wrhydri yn mentro'n ôl i'r chwarel fel hyn? Taflodd Robin Llew beth goleuni ar y pwnc.
"Dew, mae'n dda gweld yr hen ddyn yn 'i ôl, fachgan," sibrydodd wrthyf.
"I sôn am yr Apostol Paul?" sibrydais innau â gwên.
"'Dydi o ddim mymryn o ods am be' mae o'n sôn. Hollti blew mae'r hen John Ifans, wsti. Ond rhoi fo'i hun mewn geiria' mae dy dad. Diawcs, 'tasa' fo'n malu am yr Hen Oruchwyliaeth am awr, mi fedrwn i wrando arno fo."
Torrai sŵn ffrwydriad ar ôl ffrwydriad pell tu ôl i'r clebran yn y cwt, ambell un yn ddwfn a hirllaes, gan ddeffro rhu taranau yng nghreigiau'r chwarel ac yn y bryniau o amgylch; ambell un arall yn glec go ysgafn a go fain, heb fawr ddim adlais yn y mynyddoedd. Rhyw glec felly a ddaeth o fargen Richard Roberts, yr ochr arall i'r twll.
"Damia, " meddai Dic. "'Cha' i ddim digon o gerrig i dalu am fwyd i'r gath o'r ffrwydriad yna. Be' ydi'r powdwr ydan ni'n 'i gael y dyddia' yma, Huw Huws? Gelatine, myn cebyst i! Pupur ydi'r rhan fwya' ohono fo!"
"Pupur?" meddai'r hen Huw Huws yn dawel. "Gwranda!"
A thorrodd y ffrwydriad a daniaswn i. Gwenodd fy nhad arnaf fel y crwydrai'r eco dwfn i'r bryniau, uwch sŵn y graig yn ymddatod ac yn gollwng ei phlygion ar lawr y twll. Byddai, fe fyddai gennym—gennyf—ddigon o gerrig am bythefnos.
Canodd y 'corn heddwch' yn fuan, a throes pob un ohonom yn ôl at ei waith.
"Wel, go dda, fachgan," meddai fy nhad, wedi inni gyrraedd fy margen wrth fôn y graig. "Dyma be' ydi cnwd o gerrig! Edrych, mewn difri' ar y plyg yma! Estyn y cŷn brasollt a'r ordd 'na imi."
Curodd fwlch ar hyd ochr y plyg hefo'r cŷn a'r morthwyl, ac yna cydiodd yn y 'rhys', yr ordd fawr bren, i daro'r plyg a'i hollti'n ddau. Gweithiai fel dyn gwyllt, a rhedai'r chwys i lawr ei wyneb.
"Be' ydi'r brys, 'nhad?" gofynnais. "Mae gen' i glytia' reit dda yn y wal. Cymerwch bwyll, da chi!"
