Tudalen:Rhys Llwyd y Lleuad.djvu/80

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

"Bostio wnae hi, a chwalu i bobman," ebe'r bechgyn.

"Ia, bostio, neu ffrwydro," ebe'r dyn. "Wel, yrwan, beth pe tase rhyw un o'r bydoedd mawr, fel y ddaear, neu'r lleuad, yn bostio ar ei daith o gwmpas yr haul? Oni fase ene chwalfa?"

"Dy! base," ebe'r bechgyn efo'i gilydd, â'u llygaid bron allan o'u pernau gan ddiddordeb, "ond fase byd mawr ddim bostio."

Base," ebe'r dyn, ac mae ene rai wedi gneud. Rywdro, mae'n rhaid fod ene fyd mawr wedi bostio wrth droi o gwmpas yr haul, neu ddau fyd daro yn erbyn ei gilydd, fel dwy bêl yn yr awyr, ac wedi chwalu'n dipie i bob cyfeiriad, yn gawodydd a chawodydd o gerryg, a phopeth arall sy'n gneud byd. Ac yrwan, mae'r darne'n gwibio wrth y miliyne o gwmpas yr haul fel y mae'r ddaear yn troi o gwmpas yr haul, ac fel yr oedden nhwthe pan oedden nhw'n fyd efo'i gilydd cyn bostio. At hynny, mae'n wir fod ene hefyd lawer o ryw fân fydoedd—rhyw fabanod o fydoedd—na buon nhw rioed yn ddim mwy, yn troi o gwmpas yr haul. A chan eu bod nhw wedi chwalu i bob cyfeiriad daw'r ddaear a'r lleuad ar eu traws nhw o hyd. Wrth i'r ddaear a'r lleuad fynd o gwmpas yr haul, y mae nhw'n dwad ar draws y cawodydd cerryg yma, a dene ydi'r cerryg sy'n disgyn o hyd ar y lleuad—darne o ryw hen fyd ddaru fostio rywdro ar ei daith, neu ryw friwsion o fydoedd na fuon nhw rioed yn ddim mwy."