Tudalen:Storïau Mawr y Byd.djvu/114

Oddi ar Wicidestun
Gwirwyd y dudalen hon

fyny rhwng ei ddwy law, cysegrodd ef o flaen yr allor. Yn fuan wedyn coronwyd Arthur yn frenin Prydain.

Treuliodd rai blynyddoedd caled yn ceisio dwyn trefn ar y wlad. Bu raid iddo oresgyn rhai o'r penaethiaid, dwyn eu caerau a'u tiroedd oddi arnynt a rhoi eraill i reoli yn eu lle. Torrodd ffyrdd drwy goedwigoedd tywyll a sychodd gorsydd lawer a'u gwneud yn ddigon da i blannu yd ynddynt. Darfu lladrad a difrod yr ysbeilwyr, a llawen oedd y bobl oll o dan eu brenin newydd. Daeth Arthur yn enwog hefyd fel milwr; yn wir, nid oedd neb a safai'n hir o flaen ei gleddyf a'i waywffon ef. Casglodd un brenin ar ddeg eu gwŷr ynghyd i'w herio, ond gorchfygodd Arthur a'i fyddin hwy mewn brwydr hir a thanbaid. Deuai marchogion dewr o bob gwlad i ymuno â'i lys, a rhoddai yntau anrhegion gwerthfawr iddynt.

Un dydd crwydrodd Arthur gyda Myrddin ar lan llyn mawr, a gwelsant fraich wedi ei gwisgo mewn samit gwyn yn codi o'r dŵr. Daliai'r llaw gleddyf hardd. Gerllaw cerddai rhiain deg dros wyneb y dŵr.

"Dacw Riain y Llyn," ebe Myrddin. "Yn y llyn y mae craig fawr ag ynddi blas ysblennydd. Edrych, y mae'r rhiain yn dod atom."

Nesaodd y rhiain atynt, a gofynnodd Arthur iddi pwy bioedd y cleddyf.

"Myfi a'i piau," atebodd hithau, "ond yr wyf yn ei roi i ti. Cymer y cwch acw a rhwyfa ato."