Gyrrodd Matholwch genhadon at Franwen i ofyn ystyr y pethau hyn.
"Gwyr Ynys y Cedyrn, o glywed fy mhoen a'm hamarch," meddai hithau, "sy'n dyfod yma dros y môr."
"Beth yw'r coed a welwyd ar y môr?" gofynnodd. y cenhadon.
"Hwylbrenni'r llongau."
"Beth yw'r mynydd gerllaw'r llongau?"
"Brân, fy mrawd, yn dyfod i ddŵr bas, a'r ddau lyn ar ei ben yw ei ddau lygaid yn edrych yn ddig tuag yma."
Galwodd Matholwch holl filwyr Iwerddon ynghyd a phenderfynu cilio'n ôl dros afon Llinon (Shannon) ac yna dinistrio'r bont. Ond wedi cyrraedd yno, gorweddodd y cawr, Brân, ar draws yr afon. "A fo pen, bid bont," meddai wrth ei filwyr, geiriau a ddaeth yn ddihareb wedyn. "Myfi a fyddaf bont."
A cherddodd ei fyddin dros ei gorff i'r lan arall.
Yna, gydag y cyfododd Brân, daeth cenhadon Matholwch ato.
"Y mae Matholwch," meddant, "am roddi brenhiniaeth Iwerddon i Wern, mab dy chwaer, a'th nai dithau."
"Ewch yn ôl at Fatholwch a dywedwch wrtho y mynnaf y frenhiniaeth fy hun," atebodd Brân.
Ymhen ysbaid, dychwelodd y negeswyr â'r newydd y bwriadai Matholwch anrhydeddu Brân trwy godi tŷ