Tudalen:William-Jones.djvu/13

Oddi ar Wicidestun
Gwirwyd y dudalen hon

Naddodd ddwy lechen arall cyn troi at ei bartner eto.

"Be' wyt ti'n feddwl wrth 'rhwng un a dau'?"

"Y?"

"Pan mae cloc yn stopio mae'i wynab o'n dangos pryd y mae o'n stopio. Os ydi o'n stopio am ugian munud i ddau, yna mae 'i wynab o'n deud . . ."

"Hannar awr wedi un."

"Y?"

"Hannar awr wedi un y daru o stopio."

"O"

'Teimlai William Jones braidd yn anghysurus. Tybed a oedd Bob Gruffydd yn amau'r stori am y cloc yn stopio? Aeth y gŵr hwnnw ymlaen â'i naddu, ond ymhen ennyd arhosodd yn sydyn.

"Isio gwneud i ffwrdd â'r tacla' sy," meddai'n sur.

"Be?"

"Yr hen glocia'-larwm na. Mae gin i un yn y tŷ acw yn rhwla, ond 'dydw' i 'rioed wedi 'i ddefnyddio fo. Mae Jane acw yn deffro fel cloc bob bora. Ydi, fel cloc. Ddaru hi 'rioed fethu, fachgan, ha' na gaea'. Isio gwneud i ffwrdd â'r tacla' i gyd sy."

Efallai y teimlai dieithryn fod y sylw hwn yn un go anghyffredin, ond "Bob Gwneud-i-ffwrdd" oedd llysenw Robert Gruffydd yn y chwarel. "Gwneud i ffwrdd â phethau oedd ei uchel swydd mewn bywyd - yn ei sgwrs feunyddiol, yn nhrafodaethau'r caban-bwyta, yn y capel. Etholwyd ef unwaith ar bwyllgor Eisteddfod Siloh, a threuliodd noswaith gyfan yn cynnig gwneud i ffwrdd â Chadeirydd, gwneud i ffwrdd â gwobrau, gwneud i ffwrdd â'r "hen ganu 'na," gwneud i ffwrdd â sylwadau'r beirniaid. Yn wir, pe cawsai Robert Gruffydd ei ffordd, prin y byddai dim ar ôl. Troes aelodau'r pwyllgor tuag adref heb fedru dewis na thestun na beirniad na dim, wedi gwastraffu oriau i geisio darbwyllo'r gwrthryfelwr ystyfnig. Cynhaliwyd pwyllgor arall yn slei bach ymhen rhai dyddiau, ac uchel fu ymddiheuriad yr ysgrifennydd i Robert Gruffydd am iddo anghofio'i wahodd ef yno. Cadwodd Robert Gruffydd draw o bob pwyllgor ar ôl hynny. Dim amser, meddai ef, ac yr oedd hi'n hen bryd gwneud i ffwrdd â'r cwbl i gyd.

Wrth ruthro i'r chwarel ni chawsai William Jones amser i feddwl am ddigwyddiadau anffodus y bore, ond yn awr, yn