Tudalen:William-Jones.djvu/95

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

"Dydi o ddim fel pregethwr, fachgan." "Y?" "Ddim yn gwneud llais, na mynd i hwyl, na gwisgo colar galad a thei du. Mae o yr un fath â chdi ne' fi." "Ond pa ods am hynny?" Yr oedd tôn Crad braidd yn llym.

"Dim o gwbwl. Yr ydw i'n meddwl mai fo ydi'r dyn mwya' ydw i wedi'i gwarfod erioed."

Taflodd Crad olwg dig tua'i frawd yng nghyfraith, gan fedd- wi mai cellwair yr oedd, ond gwelodd ei fod o ddifrif. "Ydi, mae Mr. Rogers yn ddyn mawr," meddai. "Dim lol o'i gwmpas o," chwanegodd, yn methu â meddwl am deyrnged huotlach.

Tra oedd Eleri a Wili John yn yr Ysgol Sul a Chrad yn cael rhyw awr o orffwys, aeth William Jones am dro hefo Arfon yn y prynhawn. Crwydrasant wrth ochr yr afon i fyny'r cwm i gyfeiriad Tre Glo, a gwrandawai ei ewythr ar y bachgen yn sôn am undonedd ei waith yn Slough ac am ei lety digysur. "Ond pidwch â gweud gair wrth 'Mam, Wncwl," oedd rhybudd Arfon. Yna aeth i sôn am y ddrama a luniai yn ei oriau hamdden, y campwaith a ddygai fri a chyfoeth iddo. Ynddi dychwelai rhyw fardd ifanc o Sais, y tybiai pawb iddo farw yn y Rhyfel Mawr, yn ôl i'w gartref, a drowyd yn rhyw fath o amgueddfa bur enillfawr gan ei wraig a'i gŵr ariangar. Gwel y bardd na thelir fawr ddim sylw i'w gerddi, dim ond i'w goffadwriaeth fel milwr ifanc, hardd yr olwg, ac er iddo syrthio mewn cariad â'r ferch a ofalai am drugareddau'r tŷ, try ymaith yn dawel a thrist yn niwedd y ddrama, gan ddewis byw yn nhir angof.

"Beth ych chi'n feddwl ohoni, Wncwl?"

"Wel, wir, reit dda, fachgan, er na wn i ddim am ddrama, wel'di. Ond ..."

"Ond be', Wncwl William?"

"Meddwl yr on i fod y bywyd yn un go ddiarth iti, Arfon.

'Fydda' ddim yn well iti sgwennu am le fel Bryn Glo 'ma ac am bobol fel dy dad ac Eleri a ... a Mr. Rogers a ...a David Morgan?"

"S dim drama yn y lle yma," oedd barn Arfon. "Ma' fa 'di marw, Wncwl."

"Falla' mai yn hynny y mae'r ddrama, fachgan," meddai ei ewythr, gan sylwi ar ryw ddyn bach a syllai'n ddig tuag